Voorzitter Gerard Reus: ‘’Het gaat jaarlijks om bijna tweehonderd nieuwkomers, nog afgezien van het aantal zij – instromers dat voor onze branche kiest.’’
Wat is het geheim van de brancheorganisatie? Reus: ‘’Wij werken er keihard aan om jongeren te werven en spitsen onze campagne Kies Tegelzetten toe op de doelgroep. Jongeren zitten niet te wachten op lange verhalen maar zijn wel geïnteresseerd in korte boodschappen. Zo hebben we onlangs filmpjes op Youtube gelanceerd met flitsende presentaties waarin we vertellen hoe mooi het vak is en dat je als tegelzetter een goede boterham kunt verdienen. In één van de filmpjes is te zien hoe een tegelzetter aan het begin van zijn werkdag zijn gereedschap inlaadt in de kofferbak van een Rolls Royce met chauffeur…Deze campagne houden we naast de reguliere lopende wervingscampagnes in de bouw zoals onder meer die van Bouwend Nederland of andere organisaties waar we mee samenwerken. Jongeren worden aangesproken door onze uitingen op social media.’’
Specialist
Een tegelzetter is in de ogen van Reus geen onderaannemer, maar een gespecialiseerd bedrijf. ‘’Door hem een specialist te noemen, doe je meer recht aan het ambacht dat hij uitoefent. In een ziekenhuis spreek je toch ook van specialisten, waarom dan niet in de bouw? We mogen best trots zijn op ons vak, het is een mooi ambachtelijk beroep. De laatste jaren zijn de arbeidsomstandigheden flink verbeterd zodat je niet kunt spreken van een zwaar beroep. Zo zijn er hulpmiddelen gekomen om de tegels te tillen en brengen lijmfabrikanten producten op de markt die stofvrij en licht van gewicht zijn. Gezond en veilig werken voor de tegelzetter is één van de speerpunten van onze brancheorganisatie.’’
Opleiding
De opleiding tegelzetter is ondergebracht bij de verschillende locaties van brancheopleiding Bouwmensen. Bovendien verzorgt een aantal Bovatin-leden als leerbedrijf zelf een opleiding . Reus: ‘’Voorwaarde is dan wel dat je zelf een leermeester in dienst hebt, die de leerlingen begeleidt. Ook de aangesloten lijm- en voegleveranciers hebben bovendien zelf een trainingscentrum waar tegelzetters kosteloos gebruik van kunnen maken en op de hoogte blijven van de nieuwste technieken en ontwikkelingen. Verder verzorgt de Nederlandse Innovatieve Tegel Academy na- en bijscholing. Tegelzetter is een individueel beroep maar wel met een grote verantwoordelijkheid. Vergeet niet dat de gemiddelde badkamer al gauw zo’n vijftienduizend euro kost.”
Eigenschappen
Tegels zijn van natuursteen of keramisch. Beide zijn halfproducten die door de tegelzetter worden afgemaakt en verwerkt tot een mooi eindproduct op de vloer of aan de wand in de woonkamer, toiletruimte of gang. Behalve in woningen zijn tegels ook heel geschikt voor winkels, restaurants of kantoren. Tegels zijn in aanschaf weliswaar duurder dan andere vormen van wand- of vloerbedekking, maar daar staan volgens Reus tal van unieke eigenschappen en voordelen tegenover. ‘’Tegels zijn geproduceerd zonder toevoeging van schadelijke stoffen, hygiënisch, recyclebaar, vuilafstotend, ongevoelig voor reinigingsmiddelen en ze vervormen niet. In geval van een overstroming is de tegelvloer het enige onderdeel in een pand dat het niet begeeft en niet hoeft te worden verwijderd. Ook verzekeringstechnisch kan een tegelvloer interessant zijn.’’
Transitie
De bouw maakt op dit moment een enorme transitie door. Bouwmethodes veranderen, prefab is de norm. Reus: ‘’Ook onze branche heeft natuurlijk te maken met die sterk veranderende omstandigheden. Toen ik destijds mijn eigen bedrijf begon, had ik genoeg aan een emmer om mijn spullen in mee te nemen. Nu komt de tegelzetter met een grote bus voorrijden. Snijplanken, boormachientjes, lijmspanen, het gaat allemaal mee in de bestelwagen. Het vak is enorm geprofessionaliseerd. ‘’
Een ander groot verschil zit in de tegels zelf. Reus: ‘’Zo wil de consument anno 2022 liever grote oppervlakten zonder voegen. Toen ik begon, zette ik tegels van 10 x 10 of 15 x 15 centimeter. Momenteel zijn grote platen van 1 meter bij 1.20 meter populair. Een andere ontwikkeling is de vloerverwarming die steeds vaker integraal wordt toegepast met tegels. De tegels zien er tegenwoordig ook anders uit. Tegels aan Nederlandse muren zijn nog steeds meestal wit en op de vloer vooral zwart maar er komt wel steeds meer kleur.’’
Onderzoek
In opdracht van Bovatin wordt, binnen promotieproject www.MeerwaardeVanTegels.nl binnenkort een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheid om de duurzame tegelvloer – die immers als vloerafwerking de warmte van vloerverwarming beter geleidt dan wat dan ook! – mee te nemen bij de vaststelling van het energielabel voor woningen. Bovendien zou de BTW op tegelzetten van het hoge tarief van 21 procent naar het lage van 9 procent moeten worden gebracht, hetgeen uiteraard positief werkt op de prijs. Voor het onderzoek is een aanvraag ingediend bij onafhankelijk adviesbureau TCKI samen met TNO. Reus: ‘’Het is de bedoeling onze wensen in het rapport te verwerken en dan aan te bieden aan de landelijke politiek. Naar verwachting is het rapport in maart 2023 klaar.’’
Tegels en klimaat
Nederland is niet zo’n ‘’tegelland’’ als de ons omringende landen zoals België en Duitsland. In zuidelijke landen zijn er sowieso veel meer tegels in woningen of bedrijfspanden te vinden. Dat heeft volgens Reus te maken met de cultuur maar ook met het klimaat. ‘’Vloertegels hebben immers een koelend effect als het warm is. Aangezien de zomers de afgelopen jaren in Nederland door klimaatverandering ook steeds warmer worden, valt te verwachten dat in ons land in de toekomst vaker tegels worden toegepast. ‘’
Bovatin
De Bond voor Aannemers in Tegelwerken, kortweg ‘Bovatin tegelzetters’, bestaat 73 jaar en heeft in ons land tweehonderd aangesloten lidbedrijven en verenigt bijna de helft van het totaal aantal tegelzetbedrijven. Leden zijn zowel grote ondernemingen met tientallen medewerkers als kleine. Reus maakt een onderscheid tussen zzp-ers en ozp-ers, ondernemers die zelf een relatienetwerk hebben opgebouwd. Verder zijn er een kleine dertig geassocieerde leden, grotendeels producenten van lijm- en voegmateriaal. Ook Nederlands enige tegelproducent Mosa is geassocieerd lid. Verder is de tegelindustrie in Italië – gerenommeerd ‘’tegelland’’ – geassocieerd lid van Bovatin. Bovatin is aangesloten bij de Nederlandse Aannemersfederatie en werkt nauw samen met de Nederlandse Organisatie Afbouwbedrijven.
Veel tegelzetters hebben een showroom waar het assortiment wordt tentoongesteld en toegelicht. Een bijzondere mogelijkheid om hun producten te etaleren.
Eén van de pijlers van Bovatin is steun aan lidbedrijven als het gaat om actuele ontwikkelingen ten aanzien van wet- en regelgeving en juridische zaken. Reus noemt een concreet voorbeeld. ‘’Om de kwaliteit van het geleverde werk verder te verbeteren, hebben we onze leden een lijst aangeboden waarop punten kunnen worden afgevinkt. De lijst is opgesteld tegen de achtergrond van de Wet Kwaliteitsborging voor het Bouwen, die overigens is uitgesteld.’’ Bovatin kent geen keurmerk of actuele certificering maar de leden hanteren wel BRL en URL richtlijnen voor verwerking en gebruik als basis voor hun werk.
Skills The Finals
Op donderdag 23 en vrijdag 24 maart wordt in RAI Amsterdam het jaarlijkse NK voor beroepen Skills The Finals gehouden. Hier strijden honderden vmbo – leerlingen en mbo-studenten om de felbegeerde titels Skills Talents en Skills Heroes. Bovatin pakt hier uit met maar liefst zeven kandidaten.
© BouwPlus. All rights reserved.
Realisatie door Zoccolo.